6 tháng vật lộn với dự án, đương nhiên chúng tôi rút ra được vài bài học kinh nghiệm nhất định. Nói lại với người khác theo kiểu tự trào thật đơn giản, nhưng để viết ra, trật tự và ngăn nắp thì quả thật là khó. Bao giờ chẳng thế, bạn nhặt từng thứ lên và mô tả nó thì rõ là đơn giản hơn việc xâu chuỗi được nó với nhau, thuyết phục rằng điều tao nói là đúng. Cơ bản thì viết ra thành giấy trắng mực đen thật là khó.
Nhưng khó, không có nghĩa là không làm được, những gì trải qua mà không được ghi lại mà chỉ ba hoa chích chòe thì có gì đó giống nhai kẹo cao su, nhai đi nhai lại mãi hết với người này với người kia, nhưng tất cả kẹo cao su thì có chung một kết cục là được vứt vào sọt rác…
6 tháng chẳng là ít, cũng chẳng là nhiều, là một chẳng đường, là chi phí cơ hội mà chúng tôi đã chấp nhận khi cứ nhìn các thể loại lời mời A, lời mời B, C… đến rồi đi một cách phũ phàng. Tât nhiên rồi, không anh thì chợ vẫn cứ phải đông vui chứ. Thiếu anh Cảnh thì có anh Hảnh chẳng hẳn. Làm việc cũng okie. Đời cũng bạc thật.
Mấy hôm nay quẩn quanh mà sắp xếp mãi không viết được một bài về “Kinh nghiệm Vision cho công ty” của chúng tôi. Viết lại đây là lần thứ 3, chẳng ưng ý được với những gì đã viết. Cái thì lộn xộn, cái thì nhảm nhí, cái thì có gì đó trịnh thượng. Mà mình thì không thích thế. Thôi thì chia sẻ với những ý đang được bắn ra trong đầu vậy.
Hôm qua đến nhà chị Hải, a Duk khen, ôi chị 3 cái tranh nhà chị đẹp nhỉ. Hơ hơ, chẳng hiểu có phải vì thế không mà mình cứ liên tưởng đến tranh với ảnh.
Đại loại mình thấy Tranh vẽ ra suy cho cùng cũng chỉ để bán. Nó có thể để thỏa mãn cái tôi của tác giả, nhưng quanh đi quẩn lại cái tôi đó mà cứ hay là sẽ được bán. Sự thật nó phũ phàng thế đấy. Anh là nghệ thuật vị nghệ thuật hả. Cũng là hàng hóa hết. Tức là mua – bán | Hàng – tiền. Hết.
Tự dưng liên tưởng với cái Vision của dự án Zaru.vn của chúng tôi. Chúng tôi có sai gì không?!
Ngẫm lại có mấy vấn đề như sau.
Khi Cảnh nhìn thấy vấn đề thị trường, nó Ahhhh lên một tiếng rõ to và dài, trăn trở với cái vấn đề đó (issue) nó nghĩ là hoàn toàn có thể có giải pháp để xử lý vấn đề đó. Hay ít nhất đưa ra cho người sử dụng (một) công cụ để hạn chế hay thực sự khắc phục được vấn đề của thị trường.
Sau tiếng Ah đó là sự thích thú, sự “viên mãn” với phát hiện của mình, Cảnh đi khoe với những người mà hắn tin tưởng. Tất nhiên, rõ là hắn cũng đã nghĩ ngợi chán các vấn đề liên quan rồi, okie, thằng bạn ruột phán 1 câu chắc nịch! Anh em mình làm được! LÀM. Okie, thế là làm.
Vấn đề trên và bức tranh có liên quan gì đến nhau?!
Trước tiên tranh bắt đầu từ đâu, từ ý tưởng chung về 1 cái gì đó, rồi bố cục, rồi phác bố cục rồi tiếp là vẽ vời, rồi tô màu. Tôi tạm “phác” ra quy trình là như thế. Nhưng tất cả phải từ ý tưởng CHUNG.
Cái chúng tôi đã làm là gì. Chúng tôi Àh lên sung sướng khi nhìn thấy 1 mảnh ghép của vấn đề (nếu coi đây là dạng tranh ghép). Chúng tôi Àh lên sung sướng khi nhìn thấy cái cây (trong cả rừng cây) đẹp ơi là đẹp, và cứ tập trung vẽ nó (nếu coi đây là vẽ tranh phong cảnh). Chúng tôi Àh lên sung sướng khi đi đường thấy Ối, màu kia đẹp quá, lạ quá, anh em mình “vẽ lại” màu đó Minh nhỉ? Nhưng tất cả những “hoạt động” trên thì chẳng ai gọi đó là sáng tác nghệ thuật, mà cụ thể là đưa ra một sản phẩm văn minh.
Chúng tôi thông minh, thông minh là nhìn nhận được vấn đề, và đó sự khác biệt so với số đông. Nhưng cái chính, bức tranh bán được thì người ta không bán 1 mảnh ghép, 1 cái gì đó cụ thể được vẽ trong tranh, hay tranh 1 màu.
Chúng tôi đi ngược (dù có TỰ cho là mình thông minh). Nhìn từ cái bé. Và đại loại, bạn sẽ thấy cái kiểu hoàn thành xong mảnh ghép, bắt chước được màu rồi, vẽ được cái cây đẹp rồi. Chúng tôi nhìn quanh. Ơ hay, nhưng mà mỗi thế này thì sẽ có tác dụng gì? Vậy là hoang mang.
Quay lại chuyện tổng thể bức tranh, về Vision. Tìm kiếm trên mạng, thấy 1 cái như thế này:
“A vision statement is sometimes called a picture of your company in the future but it’s so much more than that. Your vision statement is your inspiration, the framework for all your strategic planning.”[i]
Dịch nôm na ra là tuyên bố về Vision của chúng mày có thể gọi là bức tranh về công ty của mày trong tương lai, nhưng nó còn hơn cả thế. Tuyên bố ề Vision là cảm hứng của chúng mày, là khung (framework) để toàn bộ cái kế hoạch thực hiện chiến lược của công ty.
Tranh | Vision |
Chúng tôi đã xử lý chính xác được cái mình mong muốn, nhưng mải mê theo cái ý tưởng đó, chúng tôi đã không ý thức được rằng, cái mình làm chỉ là MỘT vấn đề trong vô vàn cái cần được xử lý và nâng cấp.
Quá tự hào, quá mải mê rằng giải pháp của mình đưa ra (cho 1 vấn đề đó) là tốt, It will work and we will make money. Đời đẹp, quá đẹp!!!
Đại loại, chúng tôi trong lúc sung sướng vì phát hiện mới, đã nghĩ rằng chúng tôi là những họa sỹ, sẽ vẽ tranh, và sẽ bán tranh cho nhà đầu tư, cho khách hàng, blah blah. Khi thăng hoa, chúng ta thật “sáng tạo”.
Hiện thực,
Chúng tôi làm xong và khá ổn những gì đặt ra. Chúng tôi tự hào về điều đó. Nhưng như đã nói, họa sỹ vẽ tranh thì không chỉ có sướng vì cái màu mà ông ý chọn được. Đó có thể là lý do cốt lõi, nhưng khách hàng chẳng ai lại mua một cái tranh với mỗi 1 màu dù nó có “Đẹp ơi là đẹp”. Cũng tương tự như vậy, nhà đầu tư họ sẽ mua tranh nếu ít ra họ thấy ý tưởng cho tổng thể của chúng tôi là tốt, hay nhìn thấy bố cục là tương đối rõ ràng rồi. Nhà đầu tư có sự mạo hiểm, oki, mày mới có thể hả. Tao sẽ tài trợ cho mày $$$ để vẽ (ghép) tiếp, nhưng tao sẽ chẳng bao giờ đưa $$$ cho mày để mày đi làm 1 mảnh ghép, mày đi vẽ 1 cái cây trong rừng hay… đi tìm cho 1 cái màu đẹp…
Thế đấy, được 1 thứ, chúng tôi phải hình dung tiếp, ơ thế mình làm tiếp cái gì đây. Và nó gọi là đi bằng tay chứ không phải là chân.
Đó, đó cũng chính là lý do, tại sao chúng tôi đi đâu cũng được khen ý tưởng hay, nhưng hay rồi sao. Làm tiếp là cái gì hử em?! Mmm, em bắt đầu bánh vẽ tiếp (1 cái bánh vẽ to đang được thể hiện trong cái dự án chúng tôi nộp đi thi BPC của RMIT).
Nhưng vừa ở trên tự nhận là thông minh, nhưng sao lại vướng vào thế. Haizzz, muôn đời, là kinh nghiệm là sự sướng của tuổi trẻ đẩy chúng tôi như thế. Đến giờ, dù mắc sai lầm, chúng tôi vẫn rất tin tưởng vào bản thân. Okie, chúng ta đi ngược, nhưng không có nghĩa mọi thứ là dấu chấm hết. Hãy coi đó là dấm “…”.
Chúng ta sẽ tự giúp mình điền tiếp, người khác sẽ tư vấn để chúng ta quyết định điền tiếp.
(Còn tiếp)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét